W dzisiejszych czasach kobiety odgrywają niezwykle ważną rolę w społeczeństwie, podnosząc swoje głosy, angażując się w walkę o prawa i równouprawnienie oraz osiągając niezwykłe sukcesy na wielu polach. Ich siła, determinacja i inspiracja stają się coraz bardziej widoczne, przekraczając wszelkie granice i stereotypy. Dlatego  w niniejszej recenzji chciałabym pochylić się nad tym tematem i zanurzyć się w fascynującym świecie kobiecej siły, który doskonale ukazała Maria Topolska w swojej najnowszej powieści pt. "Portrety kobiety".

“Literaturze nie są potrzebni wielcy pisarze, ale wielkie dzieła”

Autor: Krzysztof Masłoń

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Data premiery: 30. 05. 2023

Autor recenzji: Magdalena Kwapich

Liczba stron: 350

W moim odczuciu: 8/10

Książka Krzysztofa Masłonia „Klątwa sprzeczności. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy”, jak informuje wydawca, zawiera sylwetki ponad trzydziestu dwudziestowiecznych pisarzy polskich – wśród nich Sławomira Mrożka i Zofii Kossak, Stanisława Lema i Stefana Kisielewskiego, Aleksandra Wata i Marii Kuncewiczowej. Dopełnia, choć nie wyczerpuje, tematykę podjętą przez autora w jego wcześniejszych, wydanych również przez oficynę Zysk i S-ka, książkach: „Od glorii do infamii” (2015) i „W pisarskim czyśćcu” (2017). Razem przedstawiają one obraz literatury, która, w wyjątkowo niesprzyjających okolicznościach, poddana oddziaływaniu systemów totalitarnych, sprostała wymaganiom swojego czasu.

Jak informuje autor we wstępie do nowej książki, prawie wszystkie teksty umieszczone w „Klątwie sprzeczności” miały swój pierwodruk w miesięczniku „Historia do Rzeczy”. Wyznaje przy tym, że książka jest własnym, na pewno bardzo osobistym, obrazem dwudziestowiecznej literatury polskiej i dodaje, że czas pomiędzy 1939 a 1989 rokiem okazał się jednak trudną próbą charakterów dla samych ludzi pióra, dla każdego z nich z osobna.

Po przeczytaniu tej pozycji stwierdzam, że istotnie wspomniane wcześniej lata były dla twórców bardzo trudne nie tylko ze względu na wojenne dziedzictwo, ale i politykę narzucającą artystom jedynie słuszny punkt widzenia, a co za tym idzie i kierunek ich twórczości. Stąd wiele utworów o znikomej wartości artystycznej, które nie przetrwały próby czasu. Ale wracając do bohaterów książki Masłonia - pisarzy, poetów dwudziestowiecznych, autor skupił się raczej, zresztą tak jak sugeruje tytuł, na pełnych sprzeczności szczegółach z ich życia. Z jednej strony wielki twórca, znany poeta, ceniony pisarz, dramaturg, a z drugiej zwykły człowiek ze wszystkimi ludzkimi słabostkami, wadami, uzależnieniami. Dowiadujemy się zatem , kto nie stronił od alkoholu czy innych używek, kto wdawał się w romanse, kto miał problemy psychiczne, a kto prowadził hulaszcze życie. I tu nasunęło mi się pytanie, chyba retoryczne, czy ocenę samego autora możemy oddzielić od oceny jego twórczości?

Ludzkie słabostki, przywary to nie jedyne grzechy dwudziestowiecznych pisarzy. Chyba gorsze było “przywiązanie” niektórych do ówczesnej władzy, uległość wobec niej, uwikłanie się w zależności partyjne. Bardzo często było to związane z wymiernymi, materialnymi profitami typu otrzymanie mieszkania albo przydziału na samochód. Zauważyć jednak trzeba, że trudno, po tylu latach, jednoznacznie oceniać życiorysy pisarzy, wskazywać palcem, kto się zaprzedał, kto zdradził swoje ideały, a kto działał pod presją. I tu nasuwa mi się przykład Gustawa Morcinka, który to “blady jak ściana” “drętwym głosem” odczytał w sejmie “tekst tego hurra nazewnictwa” o przemianowaniu Katowic na Stalingrad. Jak wspomina Kazimierz Wyka - Morcinek wtedy “to był człowiek schorowany, zmęczony… cóż miał robić? (s. 96)

W “Klątwie sprzeczności” obok powszechnie znanych twórców takich jak Witold Gombrowicz, Jan Brzechwa, Sławomir Mrożek, Stanisław Lem czy odważny w głoszeniu swych poglądów Stefan Kisielewski, pojawiają się mniej znani twórcy np. bardzo ciekawy esej o Bogdanie Madeju, który “żył i pisał naprawdę” czy o zapomnianej już trochę Marii Kuncewiczowej ze swoimi trudnymi losami emigracyjnymi ( przy okazji - autor cytuje fragment jej mniej znanej powieści “Leśnika”, polecam!)

Książka Masłonia nie jest pełną biografią pisarzy, jej autor na podstawie różnych faktów z życia twórców, pokazuje bez cenzury, jacy byli naprawdę, jakich wyborów dokonywali, jaką przyjmowali postawę wobec rzeczywistości, w której przyszło im żyć i tworzyć. Wielu z nich zostało odmitologizowanych, zdemaskowanych, odbrązowionych (choćby Gombrowicz!) Okazuje się, że literaci to zwykli ludzie, ze swoimi zaletami, ale głównie wadami i słabostkami, często szokującymi, bulwersującymi. Tak, lektura esejów Masłonia na pewno daje sporo do myślenia i wywołuje niewesołe refleksje…

“Klątwa sprzeczności” to niewątpliwie ciekawa pozycja dla osób zainteresowanych literaturą polską, przystępnie napisana, ciekawa, wzbogacona o ilustracje twórców, wydana starannie, w twardej oprawie. Polecam!

 Miłość jest przywilejem, a nie własnością. Nie możemy kontrolować własnych uczuć, a tym bardziej uczuć innych. Czasami miłość oznacza odpuszczenie – dla siebie, jeśli nie dla nich.

Autor: Sue Lynn Tan

Data wydania: 31.05.2023

Wydawnictwo: Young

Liczba stron: 576

Moja ocena: 7/10

Życie doświadcza nas w różny, czasem niespodziewany sposób. Monotonię codzienności przerywają nieplanowane sytuacje, które wywracają je do góry nogami lub nieprzemyślane decyzje, które podejmujemy w akcie desperacji, ciekawości lub z przymusu. Nie oznacza to jednak, że jest to złe. Gdyby życie porównać do kart, czasami potrzebujemy po prostu je przetasować. Doskonale odzwierciedla to nowa powieść Marty Nowik pt. "Noc spadających gwiazd", w którym jeden wieczór staje się źródłem nieprzewidzianych kłopotów dla głównych bohaterek. Lecz z dłuższej perspektywy czy naprawdę można to nazwać kłopotami?

Przyjaciółki Aleksandra i Natalia mieszkają w Zalesianach, niewielkim miasteczku, gdzie życie toczy się leniwym rytmem. Jeden suto zakrapiany wieczór staje się dla obu kobiet źródłem nieprzewidzianych kłopotów. Po kilku tygodniach na ulicach pojawiają się bilbordy ze zdjęciem tańczącej na moście Oli w wyzywającej kreacji. Wkrótce okazuje się, że w jeszcze większe kłopoty wpadła Natalia, która feralnej nocy zaszła w ciążę i nie ma pojęcia, kto jest ojcem. Chcąc uniknąć skandalu, dziewczyna postanawia wyjechać z miasteczka i oddać swoje dziecko do adopcji. Tymczasem Aleksandra nawiązuje kontakt z poszukującym jej tajemniczym adoratorem, którego poznała na pamiętnej imprezie. Żadna z kobiet nie podejrzewa, jak bardzo kręte ścieżki przygotował dla nich los i jak wiele niebezpieczeństw jeszcze na nie czeka...

Prawdziwi wrogowie nie opiekują się sobą, a już na pewno nie obchodzą ich problemy osobiste drugiego.

Oszalałam. Mój umysł został całkowicie wyłączony, a te wszystkie czerwone flagi, które widziałam w jego obecności, nagle odeszły. Niebezpieczeństwo przestało istnieć, ostrzeżenia straciły jakiekolwiek znaczenie. Dlaczego?

Tytuł: I Promie you

Autor: Z.K. Marey

Data wydania: 09.06.2023

Wydawnictwo: Novae Res

Liczba stron: 280

Moja ocena: 8/10

Autor recenzji: Wiktoria Sroka

Co musi się stać by Cameron Lawrence, zrezygnował ze zdobycia kobiety? Bo na pewno nie zrezygnuje, gdy przy pierwszym spotkaniu dostanie od niej z liścia i jasno zostanie poinformowany, iż nie ma u niej szans.  To tylko zaostrzy jego chęć, by pokazać, iż może być wartym zaufania i zdobycia kobiety, na której po raz pierwszy zacznie mu w pełni zależeć. Jednak nie będzie to takie łatwe, jak może się wydawać. Gdyż jego ukochana, próbując złapać go w pułapkę, sama wpadnie w sidła uczuć. Jak potoczy się relacja między Cameronem a Scarlett? Co takie uknuje Scarlett?

O historii Scarlett i Camerona dowiedziałam się dzięki twitterowi i publikacjach autorki, które sprawiły, że całość zapowiadała się naprawdę obiecująco. Mimo iż miałam co do niej mieszane uczucia, starałam się podejść jak najbardziej neutralnie. Końcowo historia ta okazała się czymś, czego w tym momencie potrzebowałam, lekka, przyjemna i pełna humoru. Jednak nie była to miłość od pierwszych stron, gdyż sam początek nie za bardzo mnie zaciekawił, troszkę nudził i ciężko było mi się wciągnąć w akcję, jednak gdzieś po stu stronach znalazłam “to coś” i ciężko było mi się oderwać. Wiele razy płakałam ze śmiechu przez zachowanie bohaterów. Ich uczucia do siebie są oczywiste, lecz oni mają różowe okulary na nosie, co w niektórych momentach bywało bardzo komiczne.

Jak już jesteśmy przy bohaterach, to warto wspomnieć coś więcej o nich. Pewne jest to, że nie da się nie polubić, ich wykreowanie jest bardzo dobre, a to jacy są w połączeniu, stanowi coś cudownego. Scarlett jest duszą artystyczną, lubi malować, a głową ciągle buja w obłokach. Jest spokojna, ma wyznaczone cele, do których chce dążyć i przede wszystkim nie miesza się w intrygi, chyba że chodzi o pewnego aroganckiego, dupka… Cameron Lawrence ma przypiętą łatkę playboya, jest arogancki, ale i bardzo charyzmatyczny. Może zabrzmieć to dziwnie, jednak sprawia wrażenie, mężczyzny, który kobiety traktuje jako zdobycze, a ich złamane serca jako trofea, chyba że na jego drodze stanie ta jedyna, wtedy staje się zawzięty, by pokazać jej, że zasługuje na nią. 

Jeśli chodzi o postacie drugoplanowe, muszę przyznać, że czasem gubiłam się, kto jest kim, lecz świetnie się bawiłam, próbując rozróżnić ich. Coś, co najbardziej mnie urzekło to relacja między bohaterami, która jest zdecydowanie jedną z lepszych, jaką można zbudować w grupie przyjaciół. To jakim oparciem są dla siebie, jak troszczą się i próbują, rozumieć nawzajem jest bardzo urocze. 

Podsumowując, uważam “I promise you” autorstwa Z.K.Marey za historię, po którą warto sięgnąć, nie tylko ze względu na dawkę humoru, jaką dostarcza, ale i bohaterów, którzy są cudownie wykreowani i stanowią wiele różnych charakterów. Zdecydowanie autorce należy się również pochwała za bohaterów drugoplanowych, którzy są dopracowani, a ich życie jest na tyle ciekawe, że z chęcią poznałabym ich historie w osobnych książkach. 

Wydawnictwu Novae Res dziękuję za egzemplarz do recenzji, autorce życzę wielu sukcesów a was czytelników zapraszam po więcej książkowych doznań na naszego Instagrama tzczytelnika.

Miłość, jest wtedy, gdy dajesz człowiekowi wolność wyboru,

A on wybiera Ciebie … Każdego dnia.

Tytuł : Odporność umysłu

Autor: Andy Norman

Tłumacz: Tomasz Bieroń

Wydawnictwo: Zysk i s-ka

Data wydania : 11.04.2023

Liczba stron: 388

Moja ocena : 8/10

Kiedy zadam ci pytanie: "Czy umiesz myśleć?" pierwszym co przyjdzie ci do głowy, będzie zapewne to, że w jakiś sposób próbuję cię obrazić. 

Pozwól zatem, że nieco je przeformułuję : "Czy umiesz myśleć krytycznie?" W tym wypadku pewnie również odpowiedź przyjdzie ci łatwo. W końcu co może być trudnego w krytykowaniu, prawda? Łatwo jest przecież szukać dziury w całym, skupiać się na niedoróbkach i niedociągnięciach.

No właśnie. Tylko czy na tym polega myślenie krytyczne?

Andy Norman w swojej książce odkrywa przed czytelnikiem schematy myślowe oraz szablony do których stosowania byliśmy w swoich analizach przyzwyczajeni i skutecznie się z nimi rozprawia. Pokazuje m.in. czym jest droga wiary, której zwolennicy chcieliby w swoich rozważaniach walczyć ze wszystkimi opierając się jedynie o argumenty religijne, droga  wojownika kulturowego - nastawionego wyłącznie na wygraną w dyskursie i droga poznawcza, której podstawowym założeniem jest "dowiedzmy się". Po lekturze tego podręcznika (bo uważam, że tak można nazwać tę pozycję, jako że przekazuje sporą dawkę wiedzy) zdajemy sobie sprawę z tego, jakimi przekonaniami karmiono nas w dzieciństwie, a także dzisiaj, jak są one szkodliwe i jak wiele treści można wydobyć z jednego prostego zdania. Norman pokazuje, że dyskusja (prawdziwa dyskusja) nie powinna kończyć się zdaniem, które można określić jako unikające. Dla przykładu, sformułowanie "przekonania są sprawą prywatną i nikogo nie obchodzą". Czy aby na pewno? Czy osoby na wysokich stanowiskach mają prawo do własnych poglądów i ich stosowania wbrew, a nawet na szkodę innych ludzi i społeczeństwa. Czy wyobrażacie sobie lekarza, który nie podaje szczepionki pacjentowi, którego stan tego wymaga tylko dlatego, że rzeczony medyk należy do przeciwników tej formy leczenia?

Książka zawiera w sobie naprawdę wiele wartościowych treści. Osobiście po jej lekturze czułam się jakby ktoś otworzył mi oczy albo wpuścił za żelazną kurtynę i pokazał drugie, trzecie, czwarte i dalsze dno pewnych prostych stwierdzeń. Oczywiście, nie jest to żadna magiczna księga i żeby rzeczywiście skorzystać ze wszystkich jej dobrodziejstw trzeba włożyć w to nieco samodzielnej pracy, ale jest to wysiłek warty zachodu. 

Jedyny mały minus to język. Autor jako filozof ma tendencję do posługiwania się specjalistycznymi sformułowaniami i terminologią, których nagromadzenie w niektórych częściach i z punktu widzenia laika nieco zaburza odbiór całej treści. Tak jak jednak wspomniałam, są to jedynie wyrywki z całości, a używane przez autora metafory, wykresy, analogie, porównania i rysunki w pozostałych sprawiają, że przedstawiana teoria nabiera realnego wymiaru i łatwiej przenieść rozważania z książki do rzeczywistości i faktycznie posługiwać się trikami myślowymi w codziennym życiu.