"I śpiewam o kobietach, kobietach w cieniu. Śpiewam o tych zapomnianych, zlekceważonych, przemilczanych. Zbieram stare opowieści i potrząsam nimi, aż ukryte w nich kobiety pojawiają się na widoku. Wysławiam je w pieśniach, ponieważ wystarczająco długo na to czekały (...). Naczekały się na to, by ich historia została opowiedziana, a ja nie każę im dłużej czekać”.(str. 324).

Autor: Natalie Haynes

Wydawnictwo: Wydawnictwo Kobiece

Data premiery: 12 .10. 2022

Autor recenzji: Magdalena Kwapich

Liczba stron: 334

W moim odczuciu: 7/10



Któż z nas nie pamięta mitologii greckiej, mitologicznych bohaterów-Herkulesa, Achillesa, Odyseusza, Prometeusza. A kobiety? Wtedy na myśl przychodzi nam piękna Helena, z powodu której wybuchła wojna trojańska, ewentualnie wierna Penelopa. A inne? No cóż, niewiele więcej możemy powiedzieć, bo kobiety nie należały do głównych bohaterek mitologicznych opowieści, a szkoda. Przecież one też miały swoją historię, często równie heroiczną, jak mężczyźni, ale to kobiety zazwyczaj pozostawały w cieniu.

Natalie Haynes postanowiła ten fakt zmienić i w swojej książce oddała głos kobietom, których losy tak bardzo dramatycznie zmieniła długa, krwawa wojna o Troję-począwszy od Trojanek, a ich los zależy teraz od Greków, przez królową Amazonek, wierną Penelopę, aż po trzy boginie, od których słynnego sporu wszystko się zaczęło. To kobiety: matki, żony, wdowy, córki, siostry, niewolnice wreszcie przemówiły i pokazały historię wojny trojańskiej z innej, bo swojej, żeńskiej perspektywy.

Wojna-męski świat, pełen zamieszek, intryg, klątw i krwawych zmagań. I w tym brutalnym świecie, gdzie życie ludzkie nie ma znaczenia, nagle znalazły się kobiety. Wojna dotknęła je równie mocno, jak mężczyzn, a może nawet bardziej, bo to one, stojące zawsze po stronie życia, nagle doświadczają śmierci najbliższych, upokorzeń, gwałtów.

Haynes skupia zatem naszą uwagę na kobietach i opowiada ich historie, trudne, przejmujące, tragiczne. Historie nasycone rozpaczą, ale i heroizmem, dumą, poświęceniem. Każda z nich przeżywa inaczej swój los, ale łączy je jedno-poczucie straty i łzy. Bo one-Trojanki, Amazonki, Greczynki naprawdę są takie jak my-czułe, opiekuńcze, a gdy trzeba dzielne, odważne; bronią się, walczą, cierpią po stracie najbliższych, dzieci umierających na ich oczach.

Oddajmy zatem im głos: oto Andromacha usiłująca bezskutecznie przebłagać Greków, by nie zabijali jej maleńkiego syna; Hekabe, która również straciła synów. A wzruszająca postać Polikseny idącej dobrowolnie na śmierć, następnie Klitajmestra ogarnięta żądzą zemsty na swoim mężu, za to, że złożył ich córkę Ifigenię w ofierze bogom; dalej zniewolona, ale dumna Bryzeida, czy nieutulona w swym żalu po śmierci męża Laodamia. Trudno nie wspomnieć o Penelopie wytrwale czekającej na powrót Odyseusza spod Troi i piszącej do niego niekoniecznie czułe listy. Ta pełna ironii, lekko złośliwa korespondencja Penelopy do męża jest prawdziwą perełką tej powieści: “Od upadku Troi minął rok, a ciebie wciąż nie ma w domu. Rok. Czyż Troja znajduje się teraz dalej, niż znajdowała się, gdy popłynąłeś tam dziesięć lat temu”( str. 155)

Jestem poruszona bohaterkami, o których tak pięknie pisze Haynes. Doceniam formę tej opowieści, autorka tchnęła nowe życie w znany mit o oblężeniu Troi, pokazała go na swój odkrywczy sposób-z perspektywy kobiet. To one otrzymały głos i mogły opowiedzieć o swoich przeżyciach, o cierpieniu, krzywdzie i wykorzystaniu, których doświadczyły. Dramaty tych kobiet stały się moimi dramatami, współodczuwałam z nimi, razem z nimi płakałam i boleśnie przeżywałam nieszczęścia, które ich spotkały.

“Tysiąc okrętów” to bardzo wzruszająca, emocjonująca historia. Stopniowo wciągnęłam się w tę historię, a losy kobiet sprzed tysięcy lat stały mi się bliskie, bo im mocniej wczytywałam się w tę książkę, tym łatwiejsze było przedostanie się w wyobraźni do tego mitologicznego świata. Lekturę ułatwiał też piękny, przejmujący język, a pomocą w zorientowaniu się w mnogości bohaterów pojawiających się kartach powieści był słowniczek-wykaz postaci w niej występujących. Polecam tę książkę przepełnioną kobiecością. Sięgnijcie po nią i odczytajcie na nowo ten retelling mitologicznej historii.

Jesteś jak skarb. [..] Zagubiona i odnaleziona, jesteś jak skarb. - Kciukiem przejechał po moim mokrym policzku. - I tak masz się czuć dziewczynko. Wyjątkowo.

Czasami staramy się odciąć, zablokować to, co nas rani. Możemy się okłamywać, powtarzać sobie, że tego tam wcale nie ma, choć przez cały czas wiemy, że to nieprawda. To trochę tak, jakby połknąć kawałeczek metalu. Niby uwiera, ale w pewien sposób już się do tego przyzwyczailiśmy. to coś, co jest w nas samych. Co połykamy przez całe lata.

Autor: Cory Anderson

Data wydania: 18.01.2023

Wydawnictwo: You&YA

Liczba stron: 352

Moja ocena: 10/10

Autor recenzji: Wiktoria Sroka

Czasem spokój panujący to tylko pozór dla ciekawskich oczu i gdy oni widzą normalną rodzinę za drzwiami domu w Idaho, toczy się prawdziwa walka o przetrwanie i bezpieczeństwo najbliższych. Spokojnie rozpoczynający się dzień, zakończył się dla Jacka odkryciem tajemnicy i przejęciem wszystkich możliwych obowiązków zwłaszcza tego, by zapewnić młodszemu bratu bezpieczeństwo, na jakie zasługuje, choć to okaże się trudniejsze gdy zacznie polować na nich psychopata, a wraz za nim ruszy policja. Czy uda się przeżyć rodzeństwu? Jak daleko posuną się, by chronić osoby, które kochają i najważniejsze z kim powiązana jest Ava?

Powiedzmy to sobie wprost. Nie ufam nikomu. I nic nie umieszczam w swoim sercu.

Zapowiedzi tegorocznych premier, pokazały, iż w tym roku czeka nas wiele nowych historii, które będą na wysokim poziomie. Mimo tej wiedzy historia Jacka i Ava okazała się ogromnym zaskoczeniem, losy bohaterów po raz pierwszy od dłuższego czasu wprawiły mnie w osłupienie, a zebranie myśli w sensowną całość było chwilami zbyt trudne. Ciężko jest mi określić swoje odczucia po skończeniu, ale również w trakcie czytania, gdy odkładałam ją, by przemyśleć wydarzenia, czasem trwało to dzień, a czasem dwa mimo tego nie udało mi się całkowicie złożyć tych myśli, ciągle przeżywam tę historię, przez co ona ciągle mi towarzyszy.

Po raz pierwszy od dłuższego czasu również aż tak bardzo przywiązałam się do głównych bohaterów Jacka, Ava i Mattiego. Coś, co na pewno warto o nich powiedzieć to to, że są bardzo silnymi postaciami nie tylko pod względem charakterów. Matty mimo swojego wieku dużo rozumie i dostrzega wiele kwestii, o których nie umówi. Jeśli chodzi o Jacka z początku budził we mnie niepokój z czasem jednak odczucia te zmieniły się jak również decyzje podejmowane przez niego, które na samym początku sprawiały wrażenie lekkomyślnych i nieprzemyślanych z czasem nabierały one sensu. Jeśli chodzi o Ava od samego początku skrywa przed nami tajemnice, czy to o swojej relacji z Jacka i jego bratem, czy o swoim życiu. Jednak nie tylko dla nas jest taką tajemnicą, gdyż sami bohaterowi z początku nie wiedzą, czemu decyduje im się pomóc w tak trudnej, a zarazem niebezpiecznej sytuacji. 

Gdzie jest koniec, a gdzie początek? I gdzie to coś, co powoduje koniec, który wiedzie ku początkowi? Skąd wiadomo, gdzie się było, i jak można to odróżnić od miejsca, w którym się jest? Czy wszystko doprowadziło do tego właśnie momentu? Do tego pojedynczego ziarenka piasku w klepsydrze?

Podsumowując uważam ‘What beauty there is” autorstwa Cory Anderson za wspaniały debiut literacki, który swoją premierą w styczniu tego roku postawił wysoko poprzeczkę na inne nadchodzące nowości. Mimo swojej ciężkość jest on napisany lekko, a momentami mam wrażenie, że wręcz poetycko. Przez całość przebrnęłam dość szybko, nie licząc chwil gdy rozmyślałam o fabule. Określenie, iż jest to brutalna i przerażająco szczera historia ma sobie wiele racji i na pewno w jakimś stopniu trafnie określa to całość. Mimo wszystko nie jest to książka, która przypadnie każdemu nie tylko przez fabułę, ale też przez tematykę, która może wydać się drastyczna.